Od 30 października 2022 r. fundacje, stowarzyszenia, spółki z o.o. non profit, czy spółdzielnie socjalne oraz inne podmioty wskazane w ustawie o ekonomii społecznej mogą ubiegać się o status przedsiębiorstwa społecznego w myśl tej ustawy. Jakie obowiązki i korzyści są związane z tym statusem? Dla kogo będzie to dobrym rozwiązaniem?

Zacznijmy od przedstawienia korzyści związanych ze statusem przedsiębiorstwa społecznego, a następnie przyjrzymy się obowiązkom. Całość poprowadzi nas do wniosków dotyczących tego, dla kogo status przedsiębiorstwa społecznego może być dobrym rozwiązaniem.

Korzyści z posiadania statusu przedsiębiorstwa społecznego

Preferencje te będą dotyczyć zatrudnienia osób wywodzących się z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym, dostępu do zamówień publicznych oraz innych form wsparcia.

Korzyści związane ze wsparciem zatrudnienia osób defaworyzowanych

Preferencje związane z zatrudnieniem osób defaworyzowanych (np. bezrobotnych lub osób z niepełnosprawnością) to przede wszystkim:

• refundacja składek ZUS ze środków Funduszu Pracy w odniesieniu do osób defaworyzowanych – dot. składek liczonych od minimalnej pensji, a maksymalny okres refundacji to 24 miesiące oraz w połowie wysokości przez kolejny rok; punktem startowym do liczenie tego okresu jest moment zatrudnienia osoby defaworyzowanej; maksymalne kwoty refundacji przy zatrudnieniu na pełny etat dla jednej osoby to:
  • ok. 950 zł. miesięcznie w 2022 r.,
  • ok. 1 110 zł. miesięcznie od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r.,
  • ok. 1 145 zł. miesięcznie od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r.,
• dotacje z Funduszu Pracy na stanowisko pracy (max. 6-krotność przeciętnego wynagrodzenia i obowiązek trwałości 24 miesiące – według stawek na marzec 2023 r. jest to kwota maksymalnie 40 400,94 zł) i pokrycie kosztów płacy (max. minimalna pensja przez 6 miesięcy przy obowiązku zatrudnienia przez 12 miesięcy),
• dotacje z PFRON na stanowisko pracy (od 6 do 15-krotności przeciętnego wynagrodzenia przy obowiązku trwałości od 12 do 24 miesięcy – według stawek na marzec 2023 r. jest to od 40 400,94 zł do 101 002,35 zł) i pokrycie kosztów płacy (max. minimalna pensja przez 6 miesięcy przy obowiązku zatrudnienia przez 12 miesięcy),
• zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych części dochodów przedsiębiorstwa społecznego (od 1 stycznia 2023 r.) – dotyczy to dochodów przedsiębiorstwa społecznego o celu reintegracyjnym wydatkowanych na reintegrację zawodową i społeczną pracowników PS; co ważne wydatki te muszą być ponoszone w roku podatkowym, który powstał dochód i nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów (wtedy mówilibyśmy o „wrzuceniu” takiego wydatku w koszty, a nie o zwolnieniu z podatku),
• dodatkowe wsparcie związane z zatrudnieniem osób z niepełnosprawnościami (np. możliwość zwrotu kosztów transportowych, czy kosztów budowy lub przebudowy związanej z modernizacją obiektów i pomieszczeń, o ile wynikają one z zatrudnienia osób z niepełnosprawnością),
• zmniejszenie wpłat na PFRON dla firm, które będą współpracowały z przedsiębiorstwami społecznymi – udogodnienie to będzie istotne w przypadku współpracy przedsiębiorstwa społecznego z dużymi podmiotami, tj. zatrudniającymi co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny etat, bo właśnie takie podmioty wpłacają opłaty na PFRON, jeśli nie mają wskaźnika zatrudnienia osób z niepełnosprawnością na poziomie 6%; jest tutaj kilka istotnych warunków, np.:
  • PS musi wtedy zatrudniać co najmniej 10 osób w przeliczeniu na pełny etat, a także mieć wskaźnik zatrudnienia osób z niepełnosprawnością na poziomie co najmniej 30%,
  • obniżenie wpłat nie może przekroczyć 50% należnej wpłaty za dany miesiąc i 50% wartości faktury opłaconej na rzecz przedsiębiorstwa społecznego.

Korzyści związane z dostępem do zamówień publicznych

Przedsiębiorstwa społeczne będą mogły być preferowane w zamówieniach jednostek finansów publicznych o wartości poniżej 130 tys. zł netto. W takich zamówieniach będzie możliwość ograniczenia kręgu wykonawców do przedsiębiorstw społecznych.

Poza tym zgodnie z przepisami prawa zamówień publicznych w przypadku zamówień na usługi zdrowotne, społeczne oraz kulturalne (objęte kodami CPV wskazanymi w art. 361 prawa zamówień publicznych) zamawiający może ograniczyć krąg potencjalnych wykonawców do podmiotów, które spełniają łącznie m.in. trzy poniższe warunki:

• celem ich działalności jest realizacja zadań w zakresie użyteczności publicznej związanej ze świadczeniem tych usług oraz społeczna i zawodowa integracja osób defaworyzowanych;
• nie działają w celu osiągnięcia zysku, przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników;
• struktura zarządzania nimi lub ich struktura własnościowa opiera się na współzarządzaniu w przypadku spółdzielni, akcjonariacie pracowniczym lub zasadach partycypacji pracowników, co wykonawca określa w swoim statucie.

Potwierdzeniem spełnienia tych warunków będzie zaświadczenie wydane przez wojewodę.

Inne wsparcie

Wśród innych rozwiązań, które wprowadza ustawa jest również resortowy program wspierania ekonomii społecznej oraz finansowania jego realizacji. Taki program skierowany może być do podmiotów ekonomii społecznej lub jednostek samorządu terytorialnego. Przykładami są tutaj programy:

• Odporność i rozwój ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej na lata 2022-2025 oraz
• Przedsiębiorstwo PLUS Społeczne na lata 2023 – 2025.

Program Odporność i rozwój ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej

Program ten jest częścią Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Jego pierwsza runda konkursowa odbyła się w lutym 2023 r.. Program daje możliwość wnioskowania o dotację w kwocie do 170 tys. zł na rozwój podmiotu ekonomii społecznej. Jeśli wnioskodawca zobowiąże się do uzyskania statusu przedsiębiorstwa społecznego, to maksymalna kwota może się zwiększyć do 190 tys. zł.. Program wspiera trzy obszary:

• reintegrację osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w przedsiębiorstwach społecznych i podmiotach zatrudnienia socjalnego,
• budowanie potencjału przedsiębiorstw społecznych i podmiotów ekonomii społecznej do realizacji usług społecznych świadczonych w społeczności lokalnej,
• wzmacnianie odporności i rozwój przedsiębiorstw społecznych i podmiotów ekonomii społecznej.

Warto zauważyć, że w ramach tego rodzaju programu wsparta może być również działalność gospodarcza PES i PS. Dlatego też ustawa przewiduje dodatkowy tryb naboru wniosków o realizację działań w ramach programów. Otwarty konkurs ofert, który przewidziany jest w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie dotyczy bowiem wyłącznie działalności pożytku publicznego.

Program “Przedsiębiorstwo PLUS Społeczne” na lata 2023 – 2025

W tymp przypadku nabór wniosków ma być ogłoszony w maju 2023 r. Przedsiębiorstwa społeczne będą mogły wnioskować w tym programie o środki na pokrycie kosztów:

• wynagrodzenia (max. 1 200 zł miesięcznie dla max. 5 osób),
• administracyjnych np. czynszu, promocji (max. 50 tys. zł),
• działań reintegracyjnych (maks. 12 tys. zł / osobę, 36 tys. zł / PS).

Warto przy tym zauważyć, że w chwili publikowania tego tekstu nie ma jeszcze ostatecznej wersji tego programu i regulaminu konkursowego– opieramy się na programie, który był konsultowany w marcu 2023 r. (tutaj możesz się zapoznać z tą wersją programu).

Poza tym ustawa o ekonomii społecznej stwarza możliwość finansowania działań na rzecz przedsiębiorstw społecznych ze środków Funduszu Solidarnościowego. Fundusz ten może wspierać działania na rzecz rozwoju ekonomii społecznej, w szczególności działania w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej podejmowane przez przedsiębiorstwo społeczne na rzecz swoich pracowników będących osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym. Patrząc na istotne działania finansowane do tej pory tym funduszem (np. opieka wytchnieniowa) jego wykorzystanie może być bardzo ciekawym rozwiązaniem.

Więcej informacji nt. wsparcia dla przedsiębiorstw społecznych znajdziesz w drugim artykule, który już ukazał się na naszym blogu.

Przejdźmy teraz do warunków, które trzeba spełnić, by mieć status przedsiębiorstwa społecznego.

Warunki, które musi spełnić podmiot, by mógł ubiegać się o status przedsiębiorstwa społecznego

Ustawa o ekonomii społecznej formułuje kilka wymogów, które musi spełnić podmiot, by uzyskać status przedsiębiorstwa społecznego (PS). Są to wymagania względem:

• formy prawnej,
• rodzaju prowadzonej działalności,
• struktury wewnętrznej,
• zatrudnienia,
• celów działania,
• dokumentów wewnętrznych – plan reintegracyjny, który w niektórych przypadkach będzie obowiązkowy,
• organu konsultacyjno–doradczego,
• zakazu podziału zysku,
• przejrzystości finansowej.

Forma prawna

Status przedsiębiorstwa społecznego mogą uzyskać podmioty ekonomii społecznej lub jednostki prowadzące podmioty reintegracyjne (np. jednostki prowadzące centrum integracji społecznej czy warsztat terapii zajęciowej).

Są to m.in.:

• spółdzielnie socjalne,
• organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, fundacje, koła gospodyń wiejskich),
• spółki z o.o. non profit, które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców i pracowników (muszą posiadać odpowiednie zapisy w umowie spółki),
• spółdzielnie pracy, w których wykluczony jest podział zysku,
• spółdzielnie produkcji rolnej (tj. rolnicze spółdzielnie produkcyjne lub inne spółdzielnie zajmujące się produkcja rolną),
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego,
• stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.

Rodzaj prowadzonej działalności

Przedsiębiorstwem społecznym może być podmiot, który prowadzi działalność o charakterze ekonomicznym (sprzedażowym). Dokładniej mówiąc chodzi o:

• działalność odpłatną pożytku publicznego, o której mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie,
• działalność gospodarczą, o której mowa w art. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców,
• inną działalność o charakterze odpłatnym:
  • działalność, o której mowa w art. 170 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe,
  • działalność kulturalną w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,
  • działalność zarobkową kół gospodyń wiejskich, o której mowa w art. 22 ustawy o kołach gospodyń wiejskich, jeżeli nie jest działalnością gospodarczą.

Istotą działalności odpłatnej jest to, że nie generuje ona dochodu (przychody nie mogą przekroczyć kosztów) i jest ona prowadzona w tzw. sferze zadań publicznych zgodnie z ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Struktura wewnętrzna

Zgodnie z ustawą o ekonomii społecznej decydującego wpływu na działanie przedsiębiorstwa społecznego nie może mieć:

• Skarb Państwa,
• jednostka samorządu terytorialnego,
• państwowa albo samorządowa osoba prawna.

Dokładniej rzecz ujmując, powyższe podmioty nie mogą posiadać nad przedsiębiorstwem społecznym kontroli w rozumieniu art. 4 pkt. 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów. Chodzi tutaj o wszelkie formy bezpośredniego lub pośredniego wywierania decydującego wpływu na przedsiębiorstwo społeczne. Do tego może dojść w szczególności w sytuacji, gdy wyżej wymieniona osoba lub podmiot będzie:

• dysponować bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu,
• posiadać uprawnienie do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu lub rady nadzorczej (np. jeden wspólnik w spółce z o.o. posiada uprawnienie dot. wyboru wszystkich członków zarządu).

Z powyższego ograniczenia wyłączone są spółdzielnie socjalne założone przez organizacje pozarządowe lub jednostki samorządu terytorialnego.

Zatrudnienie

Podstawowym wymogiem w tym zakresie jest zatrudnienie co najmniej 3 osób na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę w wymiarze co najmniej 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy. Tym samym z ubiegania się o status wyłączone będą małe organizacje pozarządowe niezatrudniające stałego personelu.

Dodatkowo w przypadku przedsiębiorstwa społecznego, które realizuje cel reintegracyjny:

• co najmniej 30% ogółu pracowników firmy społecznej będą musiały stanowić osoby zaliczane do grup defaworyzowanych,
• każda z tych osób będzie zatrudniona w wymiarze co najmniej 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy.

Cele, czyli dwa typy przedsiębiorstwa społecznego (PS)

Warto tutaj wyjaśnić, że ustawa o ekonomii społecznej przewiduje dwa typy przedsiębiorstwa społecznego.

Pierwszy typ to podmiot, który pomaga osobom zagrożonym wykluczeniem społecznej – realizuje działania z zakresu reintegracji społecznej i zawodowej oraz zatrudnia te osoby.

Drugi typ to podmiot, który realizuje usługi społeczne. Usługi te dotyczą przykładowo polityki prorodzinnej, wspierania rodziny, pomocy społecznej, promocji i ochrony zdrowia, wspierania osób niepełnosprawnych, edukacji publicznej. W przypadku drugiego typu przedsiębiorstwa społecznego nie ma wymogu dotyczącego limitu zatrudnienia osób defaworyzowanych. W dalszym jednak ciągu taki podmiot będzie musiał zatrudniać co najmniej trzy osoby na pół etatu.

Dokumenty wewnętrzne (indywidualny plan reintegracyjny)

Ten wymóg dotyczy opracowania planu reintegracyjnego. Obowiązek taki pojawi się, gdy przedsiębiorstwo społeczne korzysta ze wsparcia w tworzeniu miejsc pracy (np. gdy korzysta z dotacji na miejsce pracy albo z refundacji składek ZUS).

Plan reintegracyjny jest dokumentem, który ma uporządkować wsparcie dla konkretnej osoby w firmie społecznej. Opisuje on:

• sytuację społeczną i zawodową osoby zagrożonej wykluczeniem społecznym, której ma pomóc PS,
• planowane działania z zakresu reintegracji społecznej i zawodowej,
• zakładane efekty powyższych działań i sposób ich oceny.

Rzetelne opracowanie takiego dokumentu będzie krokiem w stronę profesjonalizacji działań reintegracyjnych w przedsiębiorstwie społecznym.

Organ konsultacyjno – doradczy

Przedsiębiorstwo społeczne ze swej natury jest podmiotem włączającym pracowników w procesy decyzyjne. Mówiąc prościej, pracownik w firmie społecznej powinien mieć więcej do powiedzenia niż w zwykłym przedsiębiorstwie, powinien wiedzieć, co się dzieje w podmiocie, jaka jest jego sytuacja i plany rozwojowe.

Dlatego też przedsiębiorstwo społeczne zgodnie z ustawą o ekonomii społecznej musi posiadać organ konsultacyjno-doradczy, w którego skład wchodzą wszystkie osoby zatrudnione w tym przedsiębiorstwie (ewentualnie ich przedstawiciele w przypadku większych podmiotów).

W spółdzielni socjalnej, w której pracownicy są członkami, biorą oni udział w podejmowaniu decyzji w ramach prac walnego zgromadzenia. Natomiast w sytuacji, w której spółdzielnia jest założona przez osoby prawne, funkcje organu konsultacyjno-doradczego pełni spotkanie konsultacyjne.

Ustawa o ekonomii społecznej wyznacza też konkretne kompetencje organu konsultacyjnego. Są to:

• zapoznawanie się nie rzadziej niż raz w roku z wynikami działalności PS oraz wyrażanie opinii w tym zakresie,
• opiniowanie regulaminu pracy lub zasad organizacji pracy ustalanych przez PS oraz proponowanych zmian w tym zakresie,
• opiniowanie planowanych działań przedsiębiorstwa społecznego, w tym na rzecz reintegracji społecznej i zawodowej.

Zakazu podziału zysku

Przedsiębiorstwo społeczne nie może przeznaczać zysku albo nadwyżki bilansowej uzyskanych z działalności zarobkowej do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy czy osób w nim zatrudnionych.
Powyższy wymóg nie jest niczym nowym np. dla stowarzyszeń, fundacji, czy spółdzielni socjalnych. Formy prawne, takie jak spółka z o.o. czy spółdzielnia pracy, muszą zadbać o odpowiednie zapisy umowy spółki, czy statutu spółdzielni w tym zakresie.

Przejrzystość finansowa

Wymóg ten dotyczy ograniczeń w zakresie gospodarowania majątkiem przedsiębiorstwa społecznego, w szczególności w kontekście współpracy z osobami czy podmiotami powiązanymi. Jeśli przykładowo jesteś członkiem zarządu przedsiębiorstwa społecznego, to nie będzie ono mogło:

• udzielić pożyczki ani tobie, ani twojej żonie / mężowi, córce / synowi, dziadkowi, szwagrowi, teściowi i teściowej… a także pracownikom, czy członkom organów firmy społecznej,
• przekazać majątku na rzecz ww. osób,
• kupować usług od podmiotów, w których uczestniczą ww. osoby, a także od osób prawnych powiązanych (np. od stowarzyszenia, które jest dominującym wspólnikiem w spółce z o.o.) na zasadach innych niż rynkowe (zwłaszcza po wyższych cenach).

Powyższe przepisy mają za zadanie chronić majątek przedsiębiorstwa społecznego. Zbliżone rozwiązania funkcjonują w odniesieniu do podmiotów posiadających status organizacji pożytku publicznego.

Warunki uzyskania statusu przedsiębiorstwa społecznego – podsumowanie

Najważniejsze sprawy umieściliśmy na poniższej infografice.

Drugą częścią obowiązków przedsiębiorstwa społecznego są te, które będą obejmą je już po uzyskaniu statusu. Podejmując decyzję o złożeniu wniosku o status przedsiębiorstwa społecznego warto zdawać sobie z nich sprawę. Dlatego przyjrzymy się teraz tym aspektom.

Obowiązki przedsiębiorstwa społecznego po uzyskaniu statusu

Zacznijmy od tego, że wojewoda sprawuje nadzór nad przedsiębiorstwem społecznym w zakresie spełniania powyższych warunków. Tym samum PS jest zobowiązane zgłaszać wojewodzie zmiany powodujące naruszenie warunków oraz wskazać przyczyny naruszenia tych warunków w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian. W takim przypadku wojewoda wzywa PS, pod rygorem utraty statusu przedsiębiorstwa społecznego, do zaniechania naruszeń warunków oraz złożenia niezbędnych wyjaśnień w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania. Określa przy tym termin usunięcia uchybień, biorąc pod uwagę rodzaj stwierdzonych naruszeń.

Jeśli przykładowo mieliśmy w przedsiębiorstwie społecznym 5 pracowników na pełny etat, ale po pewnym czasie zmniejszyliśmy trzem osobom wymiar czasu pracy do ¼ etatu, to musimy poinformować o tym wojewodę. Nie spełniamy bowiem wymogu dotyczącego zatrudnienia co najmniej 3 osób na pół etatu. Na takie poinformowanie wojewody mamy 14 dni.

Poza tym wojewoda z urzędu lub na wniosek innego organu administracji publicznej może przeprowadzić kontrolę w PS w zakresie spełniania powyższych warunków. PS zostanie pozbawione statusu m.in. jeśli nie będzie spełniało opisanych powyżej warunków, mimo upływu terminu wyznaczonego przez wojewodę. W takim przypadku taki podmiot będzie mógł ubiegać się o status PS dopiero po upływie roku.

Wśród istotnych obowiązków przedsiębiorstwa społecznego jest też coroczne składanie sprawozdania do wojewody (w terminie do 31 marca za rok poprzedni). Sprawozdanie to nie będzie mocno skomplikowane. Oprócz podstawowych danych będzie też zawierało szczegółowe informacje o:

• podjętych działaniach dotyczących reintegracji społecznej i zawodowej osób zatrudnionych wraz z osiągniętymi efektami,
• zatrudnieniu, z uwzględnieniem limitu 30% (w przypadku przedsiębiorstwa reintegracyjnego),
• korzystaniu z instrumentów wsparcia (m.in. refundacja składek ZUS, dotacja na stanowisko pracy, wsparcie pomostowe, zamówienie podprogowe, zniżka na PFRON).

Skoro znamy już obowiązki i główne korzyści, czas na kluczowe pytanie…

Dla kogo status przedsiębiorstwa społecznego będzie dobrym rozwiązaniem?

Status ten może być dobrym rozwiązaniem zwłaszcza dla:

• podmiotów ekonomii społecznej, które zajmują się reintegracją społeczną i zawodową oraz spełniają wszystkie warunki,
• podmiotów ekonomii społecznej, które zamierzają w kolejnej perspektywie środków unijnych ubiegać się o dotacje na miejsce pracy w przedsiębiorstwie społecznym lub o tego rodzaju wsparcie z Funduszu Pracy lub PFRON,
• dla spółek non profit, stowarzyszeń i fundacji, które chcą działać w zakresie reintegracji,
• podmiotów, które pomagają i zatrudniają osoby z niepełnosprawnością (duża część preferencji dotyczy właśnie tej grupy), w szczególności gdy współpracują z dużymi firmami, a sami zatrudniają co niemniej 10 osób w przeliczeniu na pełny etat oraz zatrudniają osoby z niepełnosprawnością (wątek zmniejszenia wpłat na PFRON dla podmiotów współpracujących z przedsiębiorstwem społecznym),
• podmiotów ekonomii społecznej, które świadczą usługi społeczne i które chcą korzystać z części preferencji (np. potencjalnie łatwiejszego dostępu do zamówień poniżej 130 tys. zł),
• podmiotów ekonomii społecznej, które chcą się rozwijać i zatrudniać pracowników w oparciu o środki z ministerialnych programów (np. w związku z KPO).

Jak wnioskować o status przedsiębiorstwa społecznego?

Przyznanie statusu przedsiębiorstwa społecznego będzie następowało na podstawie wniosku zainteresowanego podmiotu. Wniosek taki należy złożyć u wojewody właściwego ze względu na siedzibę podmiotu.

Sama treść wniosku nie jest skomplikowana. Oprócz typowych danych podmiotu będziemy musieli w nim określić cel działalności oraz planowany przedmiot dominującej działalności. Więcej informacji w tym temacie znajdziesz na stronie Departamentu Ekonomii Społecznej i Solidarnej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz we wcześniejszym wpisie na naszym blogu.

Artykuł powstał w ramach projektu pn. “System partycypacyjnego zarządzania sferą ekonomii społecznej”, realizowanego przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, w partnerstwie z Uniwersytetem Warszawskim, Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Krakowie i Regionalnym Ośrodkiem Polityki Społecznej w Poznaniu, współfinansowanego ze środków EFS w ramach Działania 2.9 PO WER.