Kontakt do nas

Bieżąca działalność przedsiębiorstwa społecznego,Jak zacząć i założyć przedsiębiorstwo społeczne?

Jak uzyskać status przedsiębiorstwa społecznego?

Dotychczas za proces nadania statusu przedsiębiorstwa społecznego odpowiadały ośrodki wsparcia ekonomii społecznej (OWES) we współpracy z regionalnymi ośrodki pomocy społecznej. Obecnie, ze względu na uwarunkowania ustawy o ekonomii społecznej, nowym podmiotem jest wojewoda i jego służby. Prowadzą one nowe usystematyzowane rejestry przedsiębiorstw społecznych spełniających kryteria, o których mówi ustawa o ekonomii społecznej. Zmiany w prawie powodują konieczność ponownego złożenia wniosku o nadanie statutu przedsiębiorstwa społecznego – o tym, jak to zrobić, rozmawialiśmy z Karoliną Jarosz, współautorką podręcznika na temat przyznawania statusu przedsiębiorstwa społecznego.

Zacznijmy jednak od wyjaśnienia kwestii dwóch statusów przedsiębiorstwa społecznego. Przez kilkanaście najbliższych miesięcy będziemy mieli bowiem do czynienia z sytuacją, w której będzie można uzyskać dwa statusy przedsiębiorstwa społecznego.

Dwa statusy przedsiębiorstwa społecznego

Pierwszym z nich jest status według Wytycznych CT9. Ten status nadają ośrodki wsparcia ekonomii społecznej i ma on kontekst ściśle dotacyjny. Jest przyznawany najczęściej w sytuacji, gdy podmiot ubiega się o dotacje ze środków unijnych na miejsce pracy w przedsiębiorstwie społecznym. Bazę takich przedsiębiorstwa społecznych prowadzi Departament Ekonomii Społecznej Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.

Drugi status to status przedsiębiorstwa społecznego w myśl ustawy o ekonomii społecznej. Ten z kolei jest nadawany przez wojewodę po weryfikacji spełnienia przez podmiot określonych warunków. Właśnie ten status będzie kluczowy w kontekście preferencji i udogodnień, o których mówi ustawa o ekonomii społecznej. Przykładowo do 16 lutego 2023 r. trwa konkurs dotacyjny w ramach Programu „Odporność oraz rozwój ekonomii społecznej i przedsiębiorczości społecznej” na lata 2022 – 2025. Przedsiębiorstwa społeczne w myśl ustawy o ekonomii społecznej otrzymują 5 dodatkowych punktów w ramach oceny strategicznej.

Dlatego też, jeśli rozważasz ten status i chcesz złożyć wniosek o dotację, warto postarać się, by być przedsiębiorstwem społecznym w momencie składania tego wniosku.

Wykaz przedsiębiorstw społecznych w myśl ustawy o ekonomii społecznej znajduje się z kolei pod tym linkiem.

Jak zdobyć status przedsiębiorstwa społecznego w myśl ustawy o ekonomii społecznej?

Status ten przyznaje wojewoda właściwy ze względu na siedzibę podmiotu na podstawie złożonego wniosku. Robi to w drodze decyzji administracyjnej. Oznacza to m.in., że zgodnie z przepisami kodeksu postępowania administracyjnego ma 30 dni na wydanie decyzji. Jeśli chcemy przyspieszyć proces, warto na etapie przygotowania wniosku wskazać, które dokumenty odpowiadają poszczególnym wymogom.

Wideo dla osób, które wolą oglądać

Poniżej możesz zobaczyć rozmowę z Karoliną Jarosz dot. wniosku o nadanie statusu PS.

Jak wypełnić wniosek?

Wniosek o nadanie statusu przedsiębiorstwa społecznego nie jest skomplikowany. Składa się z dwóch części oraz wymaga dołączenia załączników.

Część I: informacje formalno-organizacyjne

W pierwszej części wniosku należy uzupełnić informacje o:

  • danych podmiotu ekonomii społecznej,
  • formie prawnej,
  • danych teleadresowych,
  • danych NIP, REGON
  • wpisie do KRS lub innej ewidencji,
  • osobie upoważnionej do składania wyjaśnień – nie musi to być ta sama osoba, której dane zostały podane do KRS-u, wystarczy, że będzie to ktoś zorientowany w sprawach podmiotu.

Wskazać należy również przedmiot dominującej działalności podmiotu na dzień składania wniosku (np. według PKD lub w formie opisowej).

Część II: informacje o wnioskodawcy

Drugą część wniosku należy uzupełnić o informacje o:

  • przedmiocie działalności ekonomicznej oraz
  • celach działalności, które będzie realizować przedsiębiorstwo społeczne.

W pierwszym punkcie należy wskazać rodzaj prowadzonej działalności ekonomicznej (do wyboru: działalność gospodarcza, odpłatna pożytku publicznego, inna działalność o charakterze odpłatnym).

Jeśli chodzi o cele, to może to być działalność dotycząca:

  • reintegracji społecznej i zawodowej,
  • świadczenia usług społecznych.

Podmiot sam wskazuje deklarowany cel. Może wybrać tylko jeden lub wskazać obydwa. W ostatnim przypadku należy pamiętać, że będzie weryfikowany zarówno pod kątem świadczenia usług społecznych, jak i działań reintegracyjnych. W przypadku pozytywnej oceny wniosku i przyznania statusu podmiot będzie musiał też sprawozdawać się z realizacji każdego z tych celów.

Część III: załączniki

Obowiązkowym dla wszystkich podmiotów załącznikiem jest oświadczenie, stanowiące część wniosku. Musi być podpisane przez osobę uprawnioną, zgodnie z wpisem do rejestru.

Warto przytoczyć treść tego oświadczenia, bo zawiera ono warunki otrzymania statusu przedsiębiorstwa społecznego.

Treść oświadczenia

Wnioskodawca spełnia wymagania, o których mowa w art. 3, art. 4 ust. 1, art. 5 oraz art. 7 – 9 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej (Dz. U. poz. 1812, z późn. zm.):

  1. zatrudnia …………………[podać liczbę] osoby/osób na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, w wymiarze co najmniej ½ pełnego wymiaru czasu pracy; /co najmniej 3 osoby na pół etatu każda – przypis WZ/,
  2. co najmniej 30% ogółu osób zatrudnionych stanowią osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, w wymiarze co najmniej ½ pełnego wymiaru czasu pracy, /dotyczy jedynie PS realizującego cele reintegracyjne/
    • liczba osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, w wymiarze co najmniej ½ etatu to ………… [podać liczbę],
    • liczba ogółu zatrudnionych to ………… [podać liczbę] ),
    • procent osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w ogóle osób zatrudnionych to ………… [podać wartość pkt procentowego]; /co najmniej 30% w przypadku realizacji celu reintegracyjnego/
  3. posiada organ konsultacyjno-doradczy, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej;
  4. nie udziela pożyczek osobom prawnym organizacyjnie z nim powiązanym ani swoim członkom, członkom organów tego przedsiębiorstwa, osobom zatrudnionym w tym przedsiębiorstwie ani osobom, z którymi osoby zatrudnione w tym przedsiębiorstwie pozostają w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej, pokrewieństwa lub powinowactwa linii bocznej do drugiego stopnia albo są związani z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, ani zabezpieczać ich zobowiązań mieniem przedsiębiorstwa społecznego;
  5. nie przekazuje majątku na rzecz osób, o których mowa w pkt 4, na zasadach innych niż w przypadku osób trzecich, w szczególności jeżeli przekazanie to następuje nieodpłatnie lub na preferencyjnych warunkach;
  6. nie wykorzystuje majątku na rzecz osób, o których mowa w pkt 4, na zasadach innych niż w przypadku osób trzecich, chyba że to wykorzystanie wynika bezpośrednio z celu statutowego;
  7. nie dokonuje zakupu towarów lub usług od osób prawnych organizacyjnie z nim powiązanych lub podmiotów, w których uczestniczą osoby, o których mowa w pkt 4, na zasadach innych niż w przypadku osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe;
  8. nie przeznacza zysku albo nadwyżki bilansowej uzyskanych z wykonywanej działalności, o której mowa art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i osoby w nim zatrudnione;
  9. Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, państwowa albo samorządowa osoba prawna nie posiadają nad podmiotem ekonomii społecznej kontroli w rozumieniu art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, z wyłączeniem spółdzielni socjalnych założonych przez osoby, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych.

Decyzja o załączeniu innych dokumentów zależy od podmiotu ubiegającego się o nadanie statusu przedsiębiorstwa społecznego. Powinny to być załączniki uzasadniające wniosek i dokumentujące działalność podmiotu – żeby odpowiednio je dobrać, warto skorzystać z listy kontrolnej.

Lista kontrolna

Na stronie internetowej Departamentu Ekonomii Społecznej umieszczona jest lista sprawdzająca status przedsiębiorstwa społecznego. To dokładnie ten sam dokument, z którego korzysta wojewoda w procesie weryfikacji. Każdy podmiot może zajrzeć do listy i sprawdzić, czy spełnia kryteria.

Lista kontrolna zawiera dokładnie opisane kryteria. Wskazuje również, jakie dokumenty są wymagane od przedsiębiorstwa do każdego z punktów, żeby możliwa była weryfikacja. W liście znajduje się też informacja o tym, które warunki muszą być spełnione już na etapie weryfikacji wniosku, a które badane są dopiero na etapie kontroli podmiotu posiadającego status przedsiębiorstwa społecznego (np. indywidualny plan reintegracyjny).

Jeśli na liście kontrolnej wymienionych jest kilka dokumentów na zasadzie alternatywy (podmiot może przedstawić dokument X lub Y), to oznacza to, że mamy dowolność wyboru – podmiot sam może zdecydować, który dokument załączy do wniosku.

Listę kontrolną możesz pobrać pod tym linkiem.

Specyfika poszczególnych form prawnych

Warto też zwrócić uwagę na to, że w przypadku:

  • spółdzielni socjalnej – do wniosku nie ma potrzeby dołączania załączników potwierdzających spełnienie warunków bycia przedsiębiorstwem społecznym (np. statutu czy uchwał) – każda spółdzielnia socjalna z definicji realizuje cele reintegracyjne,
  • spółki z o.o. non profit – sprawa nieco się komplikuje, dlatego że funkcję organu konsultacyjno – doradczego pełni rada nadzorcza lub komisja rewizyjna; tym samym złożenie wniosku o status PS musi być poprzedzone (w wielu przypadkach) zmianą umowy spółki i właśnie powołaniem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.

Gdzie udać się po pomoc?

W przypadku wątpliwości związanych z wypełnieniem wniosku można skorzystać z podręcznika, którego współautorką jest zaproszona przez nas ekspertka, Karolina Jarosz. Można też udać się po pomoc do ośrodka wsparcia ekonomii społecznej. Jego pracownicy mają odpowiednią wiedzę i doświadczenie, dzięki którym proces składania wniosku przebiegnie bezproblemowo.

To tyle nt. uzyskiwania statusu przedsiębiorstwa społecznego. Jeśli masz jakieś pytania po prostu napisz komentarz poniżej. Pamiętaj też, że o kwestiach związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa społecznego dowiesz się zawsze z naszych webinarów – zajrzyj tutaj, aby poznać tematy kolejnych spotkań!

Jestem rewolwerowcem. Zajmuję się wspieraniem firm społecznych. Mój pojedynek w samo południe to walka z przeszkodami na drodze do sprawnego przedsiębiorstwa społecznego. Zamiast broni używam wiedzy prawnej i narzędzi biznesowych. Jeśli chcesz, to dostarczę Ci odpowiednich umiejętności, a potem staniemy ramię w ramię. Co Ty na to?

Zamów bezpłatną konsultację

i porozmawiaj na temat Twojej indywidualnej sytuacji!

Dwóch mężczyzn w garniturach Przedsiębiorstwa Społecznego pozuje do zdjęcia.

Podobne wpisy

W dzisiejszym wpisie chcemy przybliżyć Wam temat strategii. Posłużymy się przykładem pewnego stowarzyszenia. Zdarza się, że bardzo często mamy zaburzony obraz tego czym owa strategia

W dzisiejszym wpisie pragniemy przybliżyć tematykę Programu Nowe Fio, który stanowi kluczowe wsparcie dla inicjatyw obywatelskich w Polsce. Porozmawiamy na temat doświadczeń i praktycznych wskazówek

W tym wpisie chcielibyśmy podzielić się z Wami naszym doświadczeniem w planowaniu rozwoju spółki w oparciu o wsparcie w ramach KPO. Przy tej okazji chcemy

Skip to content