Wracamy dzisiaj do kwestii wyboru formy prawnej przedsiębiorstwa społecznego. Skupimy się na pytaniach, które warto sobie zadać dążąc do wyboru formy prawnej, która będzie dopasowana do naszych potrzeb.
Na początek polecam dwa poprzednie wpisy w temacie wyboru formy prawnej – cz. 1 i cz. 2.
Dla osób, które wolą oglądać, udostępniamy nagranie video transmisji na żywo na Facebooku.
A poniżej wersja tekstowa z najważniejszymi informacjami. Przechodzimy od razu do pytań, które warto sobie zadać.
Spis treści
Toggle#1 Co będzie ważniejsze w Twojej firmie społecznej: działalność gospodarcza czy pożytku publicznego?
Z jednej strony mamy tutaj biegun, na którym jest stowarzyszenie i fundacja. Na tym biegunie działalność statutowa / pożytku publicznego jest obowiązkowa.
Z drugiej strony mamy spółkę non profit i spółdzielnię socjalną, gdzie najczęściej dominująca jest działalność gospodarcza.
Jeśli więc nie masz pomysłu na działalność pożytku publicznego, to prawdopodobnie dobrym rozwiązaniem będzie spółka z o.o. lub spółdzielnia socjalna.
#2 Czy chcesz ubiegać się o środki na działania pożytku publicznego np. w gminie, w ramach otwartego konkursu ofert?
Jeśli tak, to prawdopodobnie dobrym rozwiązaniem będzie stowarzyszenie lub fundacja; spółka z o.o. non profit czy spółdzielnia socjalna mają tutaj podobne uprawnienia, ale gminy zwykle nie są przyzwyczajone do startu w konkursach np. spółek non profit, co może powodować problemy.
Poza tym są konkursy (zwłaszcza ogłaszane przez fundacje korporacyjne), w których mogą startować tylko fundacje, czy stowarzyszenia.
#3 Jaki sposób reprezentacji będzie odpowiedni dla Twojego podmiotu?
Jeśli poszczególni członkowie zarządu mają samodzielnie reprezentować PS, to spółdzielnia socjalna nie będzie dobrym rozwiązaniem. W przypadku spółdzielni socjalnej i zarządu wieloosobowego obowiązuje reprezentacja łączna (co najmniej dwóch członków zarządu lub członek zarządu i pełnomocnik).
W przypadku pozostałych form prawnych decyduje statut / umowa spółki, a jeśli tam nie sprecyzujemy tej sprawy to w:
- spółce obowiązywać będzie zasada dwuosobowej reprezentacji,
- fundacji / stowarzyszeniu podmiot reprezentować będą wszyscy członkowie zarządu działając łącznie.
#4 Czy skala działalności umożliwi zatrudnienie co najmniej 5 osób defaworyzowanych?
Jeśli nie, to nie wybieraj spółdzielni socjalnej (zatrudnienie w tym podmiocie od razu lub docelowo, zależnie od tego, kto jest założycielem, ma wynosić co najmniej 5 osób).
#5 Czy chcesz zapewnić wysoki poziom demokratyzacji i wpływu pracowników/członków na kluczowe sprawy firmy?
Jeśli tak, to prawdopodobnie dobrym rozwiązaniem będzie spółdzielnia socjalna (w tym zwłaszcza osób fizycznych). Podmiotem o charakterze demokratycznym jest również stowarzyszenia, ale w tym przypadku decydują członkowie, którzy niekoniecznie są pracownikami.
Z drugiej strony mamy fundację i spółkę, które są znacznie łatwiej sterowalne (pracownicy np. nie będą mieli wpływu na wybór członków zarządu).
#6 W jaki sposób chcesz być postrzegany?
Jeśli jako podmiot non profit, to prawdopodobnie dobrym rozwiązaniem będzie stowarzyszenie lub fundacja.
Jeśli natomiast chcesz być postrzegany jako profesjonalny podmiot biznesowy, to pewnie najbliżej będzie do spółki.
#7 Jak duży kapitał jest potrzebny?
Jeśli pomysł może wymagać dużych inwestycji, to spółka może być dobrym rozwiązaniem z uwagi na większe możliwości pozyskania zewnętrznego inwestora.
#8 Czy masz doświadczenia z jakąś formą prawną?
Zależnie od tych doświadczeń, jeśli ktoś prowadził już np. fundację, zna uwarunkowania tej formy prawnej i pasują one do nowego pomysłu, to najprościej wybrać również fundację. Oczywiście zakładam przy tym, że fundacja pasuje do tego, co chcemy robić.
#9 Jaki jest akceptowalny poziom odpowiedzialności członków zarządu?
Największa odpowiedzialność członków zarządu występuje w przypadku spółki z o.o. (członkowie zarządu ryzykują prywatnym majątkiem w kontekście odpowiedzialności za zobowiązania spółki; oczywiście np. skuteczne złożenie wniosku o upadłość w terminie będzie zwalniało z tej odpowiedzialności).
#10 Ile możesz wnieść do PS własnych środków?
Jeśli minimum 5000 zł, to w grę może wchodzić spółka z o.o., jeśli minimum 2001 zł, to w grę może wchodzić fundacja.
W przypadku spółdzielni socjalnej o wysokości wpisowego, czy udziałów decyduje statut i nie mają one kwoty minimalnej określonej w przepisach prawa.
To tyle nt. wyboru formy prawnej firmy społecznej. Jeśli masz jakieś pytania w tym temacie, zapraszamy do komentowania wpisu.