Prawo w przedsiębiorstwie społecznym

5 zmian w KSH istotnych dla spółek z o.o. non profit

13 października 2022 r. weszło w życie kilka istotnych zmian w kodeksie spółek handlowych. Dzisiaj przyjrzymy się im zwłaszcza w kontekście funkcjonowania spółki z o.o. o charakterze non profit. Zaczynajmy.

Zmiana #1 Wymagania dot. protokołowania posiedzeń / uchwał zarządu

Zgodnie z art. 2081 kodeksu spółek handlowych uchwały zarządu są protokołowane. Protokół powinien zawierać:

  • porządek obrad,
  • imiona i nazwiska obecnych członków zarządu,
  • liczbę głosów oddanych na poszczególne uchwały,
  • zdanie odrębne zgłoszone przez członka zarządu wraz z jego ewentualnym umotywowaniem.

Protokół podpisuje co najmniej członek zarządu prowadzący posiedzenie lub zarządzający głosowanie, chyba że umowa spółki lub regulamin zarządu stanowi inaczej.

Na co warto zwrócić uwagę?

Przede wszystkim:

  • kodeks spółek handlowych mówi o protokołowaniu uchwał, a nie posiedzeń, czyli np. nie ma obowiązku opisywania całej dyskusji, jaka może mieć miejsce przy podejmowaniu uchwały,
  • powyższa zawartość protokołu to absolutne minimum, choć też niewystarczające (nie ma tam np. daty podjęcia uchwały, którą jednak warto bezwzględnie ująć),
  • odmienne zasady podpisywania protokołów może przewidywać umowa spółki lub regulamin zarządu (czasami warto to rozważyć, bo w sytuacji konfliktowej istnieje ryzyko, że protokół podpisze jedna osoba twierdząc, że uchwała została podjęta, mimo że do niej nie doszło),
  • powyższe zasady protokołowania uchwał odnoszą się również do zarządu jednoosobowego.

W kontekście podejmowania decyzji przez zarząd ważne jest również:

  • w jaki sposób zarząd może podejmować decyzje (w sposób tradycyjny, zdalny, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległości, w trybie obiegowym),
  • kiedy jest potrzebna uchwała zarządu, a kiedy można jej nie podejmować.

Tego rodzaju treści znajdziesz w naszym kursie „Spółka z o.o. non profit bez tajemnic”.


Zmiana #2 Dodatkowe uprawnienia rady nadzorczej

Nowelizacja kodeksu spółek handlowych rozszerzyła też uprawnienia rady nadzorczej. W celu wykonania swoich obowiązków rada może:

  • badać wszystkie dokumenty spółki,
  • dokonywać rewizji stanu majątku spółki oraz
  • żądać od zarządu, prokurentów i osób zatrudnionych w spółce na podstawie umowy o pracę lub wykonujących na rzecz spółki w sposób regularny określone czynności na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia albo innej umowy o podobnym charakterze sporządzenia lub przekazania wszelkich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień dotyczących spółki, w szczególności jej działalności lub majątku.

Co ważne, powyższe informacje, dokumenty, sprawozdania lub wyjaśnienia są przekazywane radzie nadzorczej niezwłocznie, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia żądania do organu lub osoby obowiązanej, chyba że w żądaniu określono dłuższy termin.

Zarząd nie może ograniczać członkom rady nadzorczej dostępu do żądanych przez nich informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień. Jeśli zarząd nie będzie współpracował w tym zakresie z radą nadzorczą naraża się na odpowiedzialność karną (więcej informacji poniżej).

Poza tym do rady nadzorczej, czy komisji rewizyjnej odnoszą się opisane wyżej zasady protokołowania podejmowanych uchwał.

Zmiana #3 Odpowiedzialność członków zarządu i organu nadzoru (rady nadzorczej, komisji rewizyjnej)

Pierwszą istotną rzeczą jest możliwość zwolnienia się z odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce, jeśli działając w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego postępowaliśmy w sposób lojalny wobec spółki.

Art. 293 § 3 kodeksu spółek handlowych: Członek zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeżeli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.

Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim:

  • dopuszczalne jest podejmowanie ryzyka gospodarczego (na tym w końcu polega biznes:)), ale ma być ono uzasadnione w świetle informacji, analiz i opinii, które powinniśmy uwzględnić w danej sytuacji przy zachowaniu starannej oceny,
  • jesteśmy więc zobowiązani do sporządzenia odpowiednich analiz samodzielnie lub przez osoby o odpowiednich kompetencjach,
  • powyższe chroni nas przed odpowiedzialnością za działanie, które w danych okolicznościach było racjonalne, ale np. doprowadziło do strat dla spółki,
  • powinniśmy kierować się interesem spółki i dążyć do zapewnienia najlepszych dla niej rezultatów (lojalność).

Inną zmianą w zakresie odpowiedzialność członków zarządu są przepisy karne dot. braku współpracy z radą nadzorczą (dla dociekliwych art. 5871 KSH). Jeśli członek zarządu:

  • nie udostępnia radzie nadzorczej dokumentów spółki,
  • nie udziela informacji lub wyjaśnień w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia lub
  • udziela informacji niezgodnych ze stanem faktycznym, lub
  • zataja dane wpływające w istotny sposób na treść tych informacji, dokumentów, sprawozdań lub wyjaśnień

podlega grzywnie nie niższej niż 20 000 złotych i nie wyższej niż 50 000 złotych albo karze ograniczenia wolności.

Zmiana #4 Przedłużenie obowiązku zachowania tajemnicy

Zgodnie z art. 2091 §2 kodeksu spółek handlowych członek zarządu nie może ujawniać tajemnic spółki także po wygaśnięciu mandatu. Wynika to z obowiązku zachowania lojalności wobec spółki. Członek zarządu nie może ujawniać informacji ważnych dla spółki (nie chodzi więc tylko o tajemnicę przedsiębiorstwa). Co ważne, z powyższego przepisu wynika, że obowiązek ten jest bezterminowy.

Zmiana #5 Sposób liczenia kadencji

Nowelizacja doprecyzowała też sposób liczenia kadencji członków zarządu (art. 202 §2 KSH). Dodano zapis, że kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Co to znaczy w praktyce?

Jeśli zarząd został powołany na 3 letnią kadencję 24 lutego 2023 r. i umowa spółki nie stanowi inaczej, to jego kadencja upłynie 23 lutego 2027 r. (trzy pełne lata obrotowe to 2024, 2025, 2026). No i teraz mandat członka zarządu wygaśnie z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełni rok obrotowy funkcji członka zarządu. Jeśli więc sprawozdanie za 2026 r. będzie zatwierdzone 30 czerwca 2027 r., to właśnie z tym dniem wygaśnie mandat. Od kolejnego dnia dana osoba przestanie być członkiem zarządu.

To tyle nt. ostatnich zmian w kodeksie spółek handlowych. Jeśli jakiś aspekt szczególnie Cię interesuje, to daj znać w komentarzu.

Jestem rewolwerowcem. Zajmuję się wspieraniem firm społecznych. Mój pojedynek w samo południe to walka z przeszkodami na drodze do sprawnego przedsiębiorstwa społecznego. Zamiast broni używam wiedzy prawnej i narzędzi biznesowych. Jeśli chcesz, to dostarczę Ci odpowiednich umiejętności, a potem staniemy ramię w ramię. Co Ty na to?

Zamów bezpłatną konsultację

i porozmawiaj na temat Twojej indywidualnej sytuacji!

Dwóch mężczyzn w garniturach Przedsiębiorstwa Społecznego pozuje do zdjęcia.

Trzy ostatnie wpisy

Do 10 grudnia trwa konkurs dotacyjny w ramach Programu Nowe FIO na rok 2025. W tym wpisie chcemy przyjrzeć się wybranym szczegółom i warunkom tego

Coraz więcej firm decyduje się na utworzenie fundacji. Tego typu inicjatywy pozwalają przedsiębiorstwom nie tylko na wspieranie wartościowych projektów społecznych, ale także na budowanie pozytywnego

Kiedy już wiesz, że chcesz powołać fundację czy też spółkę z o.o. non profit to w głowie pojawia się kolejne pytanie: czy zrobić to samodzielnie,

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Jesteś człowiekiem? Podaj wynik działania *Time limit exceeded. Please complete the captcha once again.

Skip to content