Założyciele podmiotu non profit (np. fundacji, stowarzyszenia, spółdzielni socjalnej, czy spółki z o.o. non profit) zastanawiają się czasem, w jaki sposób mogą w nim zarabiać. Dosyć często bowiem motywacji społecznej towarzyszy chęć utrzymania się z pracy w trzecim sektorze. Dzisiaj przyjrzymy się różnym uwarunkowaniom związanym właśnie z zarobkowaniem w podmiotach non profit.

Zapis wideo naszego webinaru

Jeśli wolisz oglądać, to naszą rozmowę możesz zobaczyć poniżej.

Co to są podmioty non profit?

Podmioty non profit to podmioty, które zakładane są po to, by osiągać cele społeczne. Będą to więc np. fundacje, spółki non profit, czy spółdzielnie socjalne. To co wyróżnia podmioty non profit to motywacja, czyli powód dla którego działają. Jest to zawsze powód społeczny. Powód tak ważny, że można o nich powiedzieć, że działają nie dla zysku (non profit). Podmioty non profit, które prowadzą sprzedaż, jeśli osiągną zysk, to przeznaczają go na inwestycje lub działalność społeczną.

Czy w ogóle w podmiotach non profit możemy zarabiać?

Jak najbardziej. To, że podmiot nie działa dla zysku nie oznacza, że należy w nim pracować tylko wolontarystycznie. Jeśli wykonujemy jakąś pracę na rzecz tego podmiotu, to możemy otrzymywać wynagrodzenie.

Warto dodać, że organizacje, o których tutaj piszemy mają osobowość prawną. Jeśli więc chcemy w nich zarobkować, to musimy mieć do tego zarobkowania określony tytuł (np. umowę o pracę, czy umowę zlecenia). Gdy myślimy o powołaniu podmiotu non profit przy założeniu, że aktywność w nim ma być źródłem naszego utrzymania, to warto te sposoby zarobkowania już wcześniej przemyśleć.

Czy jest górna granica zarobków w podmiotach non profit?

Generalnie nie, ale są od tego dwa wyjątki.

Pierwszy dotyczy sytuacji, w której prowadzimy działalność odpłatną pożytku publicznego – wynagrodzenie zarabianie w ramach tej działalności nie może przekroczyć trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia, czyli w 2022 r. 17 669,52 zł. Chodzi przy tym o przeciętne miesięczne wynagrodzenie osoby fizycznej z tytułu zatrudnienia przy działalności odpłatnej. Nie ma znaczenia forma tego zatrudnienia.

Podkreślmy tutaj jeszcze raz: limit dotyczy zarobków w ramach działalności odpłatnej pożytku publicznego, a nie działalności nieodpłatnej pożytku publicznego, czy też działalności gospodarczej.

Drugi przypadek to sytuacja, gdy podmiot ma status przedsiębiorstwa społecznego w myśl Wytycznych CT9, czyli w pewnym uproszczeniu korzystał ostatnio z dotacji na miejsce pracy w przedsiębiorstwie społecznym w ramach projektu unijnego. Co ciekawe, w ustawie o ekonomii społecznej nie wprowadzono takiego limitu. Organizacje, które będą się więc ubiegać o ten status u wojewody nie muszą się przejmować tym limitem.

Czy jest dolna granica zarobków w podmiotach non profit?

Tak, oczywiście. Pierwszą wyznacza prawo i jest nią pensja minimalna ustalana na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów lub minimalna stawka godzinowa za wykonanie godziny zlecenia. Drugą granicą są oczekiwania finansowe kandydatów na dane stanowisko pracy i dolna granica, poniżej której nikt nie podejmie pracy.

W 2022 r. minimalna pensja przy umowie o pracę wynosi 3 010 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa przy umowie zlecenia to 19,70 zł.

Czy w podmiocie non profit można zarabiać tylko minimalną pensję?

Oczywiście, że nie. Bardzo często, zwłaszcza w przedsiębiorstwach społecznych, zaczyna się zarobkowanie od minimalnej pensji. Wynika to jednak z uwarunkowań rynkowych. Podmiot rozpoczynający działalność często nie może sobie pozwolić na większe pensje.

Jakie formy zarobkowania wchodzą w grę w podmiocie non profit?

Z definicji w podmiotach non profit nie ma dywidendy, czyli podziału zysku między zaangażowane osoby. Aby zarobkować możemy wykorzystywać standardowe rozwiązania, takie jak umowa o pracę, czy umowy cywilno-prawne. Zacznijmy od umowy o pracę.

Istota stosunku pracy

Istotą stosunku pracy jest to, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy:

• określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz
• w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę.

Cechą charakterystyczną stosunku pracy jest wykonywanie pracy w warunkach podporządkowanie, a także wykonywanie pracy osobiście, w sposób ciągły i powtarzający się.

Zawsze jeśli to, co robimy ma powyższe cechy mamy do czynienia z umową o pracę (niezależnie od tego, co napiszemy na takiej umowie). Co więcej, jeżeli umowa spełnia powyższe cechy, a podpiszemy umowę zlecenia w miejsce umowy o pracę, to narażamy się na odpowiedzialność. Kodeks pracy przewiduje na taką okoliczność karę grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Poza przy umowie o pracę zawsze:

• mamy prawo do wynagrodzenia chorobowego i płatnego urlopu,
• pracodawca będzie miał dodatkowe obowiązki związane np. z przygotowaniem oceny ryzyka, bezpieczeństwem i higieną pracy (część z nich pojawi się rónież w przypadku
• niektórych umów zleceń), organizowaniem badań lekarskich,
• powinieneś otrzymać wynagrodzenie za nadgodziny lub mieć możliwość odebrania tych godzin,
• odprowadzamy pełne składki ZUS, ubezpieczenie zdrowotne i podatek dochodowy.

Zatrzymamy się na chwilę przy ostatniej sprawie. Przy minimalnym wynagrodzeniu o pracę na poziomie 3 010 zł., pracownik otrzyma na rękę ok. 2 363. Pełny koszt dla pracodawcy to ok. 3 626 zł. Oznacza to, że podmiot musi co miesiąc dysponować co najmniej taką kwotą, by zatrudnić kogoś na pełny etat. Warto zdawać sobie z tego sprawę, gdy zaczynamy i planujemy zatrudnienie.

Umowy cywilno-prawne w podmiocie non profit

Drugi rodzaj umów to umowy potocznie nazywane cywilnoprawnymi, czyli umowa zlecenie i umowa o dzieło. Także w przypadku umowy zlecenie obowiązuje stawka minimalna wynosząca 19,80 zł. Jest to tyle, ile w miesiącu z 19 dniami roboczymi średnio na godzinę otrzyma osoba zatrudniona w pełnym wymiarze z wynagrodzeniem minimalnym.

Od umów zlecenia odprowadza się również składki ZUS, choć będzie to zależeć od sytuacji zleceniobiorcy na rynku pracy (ZUSu nie płacimy, jeśli zleceniobiorca pracuje w innym miejscu i ma tam minimalne wynagrodzenie). Poza tym osoby uczące się do lat 26 są zwolnione zarówno z płacenia podatku jak i składek ZUS.

Warto dodać, że zleceniodawcy szczególnie chwalą sobie elastyczność umowy zlecenia.

Zupełnie inaczej jest w przypadku umowy o dzieło. Osoba, która je wykonuje opłaci jedynie podatek dochodowy, oczywiście o ile nie podpisuje jej z własnym pracodawcą. Efektem takiej umowy ma być konkretne dzieło – konkretny rezulatat. W umowie tej nie chodzi o to, by coś robić, ale o to, by coś zrobić.

Warto wspomnieć, że w przypadku umowy o pracę zawieranej ze swoim członkiem w spółdzielni socjalnej będziemy mieli do czynienia ze spółdzielczą umową o pracę. Wchodzi w grę również zwykła umowa o pracę, czy umowa zlecenia, ale tylko jeśli statut to przewiduje.

Podsumowując, jak do tej pory sposoby zarobkowania w podmiocie non profit nie różnią się od tego, co mamy do dyspozycji w zwykłej firmie. Pewne dodatkowe możliwości mamy do dyspozycji, jeśli jesteśmy założycielami, czy członkami zarządu takiej organizacji. Przejdźmy teraz do tych rozwiązań, bo są one też korzystne podatkowo.

Jakie formy zarobkowania są najlepsze podatkowo?

Wśród ciekawych forma zarobkowania są:

• wypłacanie wynagrodzeń na podstawie uchwały – dotyczy wyłącznie członków zarządu (płaci się od tego PIT i składkę zdrowotną, nie ma ubezpieczenia społecznego), w przypadku fundacji, czy stowarzyszenia warto zadbać o odpowiednie zapisy statutu w tym zakresie; wynagrodzenie to może dotyczyć tylko zarządzania i nie może przekraczać stawek rynkowych,
• tzw. powtarzające się świadczenia niepieniężne wynikające z umowy spółki (tutaj z kolei płaci się jedynie PIT – brak składki zdrowotnej i ubezpieczeń społecznych – jest to najkorzystniejszy aktualnie sposób zarobkowania do 120 tys. zł rocznie); przykładem może być zapis w umowie spółki, że jeden ze wspólników będzie zamieszczał trzy razy w tygodniu wpisy na Facebooku należącym do spółki, czy prowadził od 2 to 8 dni szkoleniowych kwartalnie zależnie od zapotrzebowania spółki zgłoszonego przez zarząd; oczywiście również to wynagrodzenie nie może przekroczyć stawek rynkowych za pracę danego rodzaju.

Pierwsze rozwiązanie można zastosować w spółce z o.o. non profit, stowarzyszeniu i w fundacji. Drugie wyłącznie w spółce z o.o.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tych dwóch ostatnich rozwiązaniach to polecam:

• wpis na blogu dot. zarobkowania w spółce z o.o.,
• podcast dzień dobry podatki, gdzie był oddzielny odcinek dot. powtarzających się świadczeń niepieniężnych.

To tyle nt. zarobkowania w podmiocie non profit. Jeśli masz pytania, nie wahaj się zadać je poniżej 🙂 A jeśli myślisz nad założeniem podmiotu non profit i chcesz się z nami skonsultować, to zachęcamy do skorzystania z bezpłatnej konsultacji.