Drugą częścią sprawozdania finansowego jest rachunek zysków i strat. Sprawozdanie finansowe jest zestawieniem informacji ważnych dla każdego zarządzającego lub oceniającego finanse organizacji lub przedsiębiorstwa. Dlaczego rachunek zysków i strat powinien być częstą lekturą i czego można się dowiedzieć z informacji w nim zawartym? Tego dowiecie się z tego wpisu.
Każdy zarządzający zadaje sobie pytania. Czy na tych usługach zarabiamy? Czy firma zarabia? Czy skoro firma ma zysk to znaczy, że jest dobrze? Jak to możliwe, że mamy zysk skoro towary i usługi sprzedajemy poniżej kosztów? Czy gdyby nie było wsparcia pomostowego i refundacji z PFRON to zarobilibyśmy wystarczająco wiele by się utrzymać? Czy zysk za 2019 rok wystarczy do tego by pokryć stratę, którą będziemy mieli w styczniu i lutym 2020 roku a to, że będzie to pewnik, bo zawsze jest?
To kluczowe pytania i dylematy, od których zależy podejmowanie decyzji biznesowych. Właśnie, dlatego sporządza się rachunek zysków i strat – zestawienie informacji, których analiza daje odpowiedzi na powyższe pytania.
Bilans informuje nas jak wygląda majątek firmy pewnego pięknego (lub nie) dnia. Dlatego bilans sporządza się „na dzień”. Inaczej jest z rachunkiem zysków i strat.
W sprawozdaniu finansowym rachunek zysków i strat pełni rolę zestawienia o tym czy organizacja lub przedsiębiorstwo zarobiło w ciągu roku obrachunkowego. Rokiem obrachunkowym najczęściej jest rok kalendarzowy. Czasem jednak niektóre organizacje lub przedsiębiorstwa np. szkoły wolą sporządzać rachunek zysków i strat za okres, który pokrywa się z rokiem szkolnym.
Sporządzenie sprawozdania finansowego w tym rachunku zysków i strat to obowiązek, wynikający z ustawy o rachunkowości. Załącznikami do tej ustawy są wymagania dotyczące tego, jakie informacje i jak uporządkowane powinny się znaleźć w sprawozdaniu. Właśnie, dlatego wg innego wzoru sporządzają organizacje pozarządowe i kościelne osoby prawne a wg innego wzoru spółdzielnie socjalne i spółki.
Chciałbym Wam zaprezentować mój wzór rachunku zysków i strat, który opracowałem specjalnie dla przedsiębiorstw społecznych. Był on dla mnie ogromną pomocą podczas mojej pracy, jako doradcy biznesowego. Polecam go każdemu, kto zarządza przedsiębiorstwem społecznym lub jego finansami. Uwzględnia on specyfikę przedsiębiorstw społecznych a jego polecenia dotyczące tego, co gdzie wpisać napisane są „przystępnie”.
W powyższym zestawieniu słowo „zysk” pojawia się aż pięć razy… Pierwszy „zysk” pojawia się w wierszu „C” i wynosi 6 801,00 zł. Czy w takim razie zarządzający przedsiębiorstwem powinni być z siebie zadowoleni? Popatrzmy dalej. Wpływy ze sprzedaży były możliwe, dzięki promocji, której łączny koszt zatrudnienia (wynagrodzenie+ZUS pracodawcy) wyniósł 3 983,55zł (wiersz„D”).
Poza tym jak pokazują wydatki pokazane w wierszu „E” przedsiębiorstwo wydało na pensje osób zajmujących się księgowością, kadrami i zarządzaniem 13 500,00 zł i musiało od tego zapłacić ZUS pracodawcy w wysokości 2 599,53 zł. Na wydatki biurowe wydało 600,00 zł. Łącznie wszystkie wydatki na koszty administracyjne wyniosły 16 699,53 zł.
Jak widać produkcja lub wykonywanie usług przynosi zysk. Jeśli jednak pomniejszymy go o wydatki na promocję oraz koszty administracyjne to okaże się, że przedsiębiorstwo ma stratę w wysokości 13 882,08 zł, co pokazuje wiersz „F”.
Czy w takim razie jest źle skoro po trzech miesiącach firma ma aż 13 882,08 zł straty? Jak pokazują pozycje tworzące wiersz „G” nasze przedsiębiorstwo otrzymało wsparcie pomostowe w wysokości 9 500,00 zł i refundację z PFRON w wysokości 9 225,00 zł. Łącznie to aż 18725,00 zł, co pokazuje wiersz „G”. Właśnie, dlatego „zysk z działalności operacyjnej”, czyli wiersz „I” wynosi 4 842,92 zł
Jak widać nasze przedsiębiorstwo nie ma żadnych przychodów finansowych ani kosztów. Nie płaci także podatku dochodowego oraz nie pomniejsza swojego zysku. Właśnie, dlatego ostateczny zysk ukazany w wierszu „I” wynosi także 4 842,92 zł
Czy w takim razie jest dobrze i nic nie trzeba zmieniać skoro ostatecznie przedsiębiorstwo ma zysk? Patrząc na taki rachunek zysków i strat ja byłbym zaniepokojony… Przedsiębiorstwo rzeczywiście ma zysk, jednak wsparcie pomostowe nie jest dane raz na zawsze.
Wsparcie pomostowe wyniosło 9 500,00 zł a zysk 4 842,92 zł. Gdyby wsparcia pomostowego nie było przedsiębiorstwo miałoby stratę. To właśnie dla takich wniosków warto sporządzać rachunek zysków i strat. Uświadomienie sobie swojej sytuacji finansowej odpowiednio wcześnie a nie dopiero wtedy, gdy brakuje pieniędzy pozwala odpowiednio wcześnie zapobiec problemom.
Skoro wiemy, że bez wsparcia pomostowego nasze przedsiębiorstwo społeczne miałoby stratę w wysokości 4 657,08 zł to wiadomo także, o jaką kwotę należy zmniejszyć wydatki lub o jaką kwotę zwiększyć wpływy.
Chcąc mieć pełnie wiedzy o sytuacji finansowej warto popatrzeć na nią nie tylko przez pryzmat struktury wpływów i kosztów tak jak powyżej. Warto także spojrzeć na nie by porównać jak się zmieniają.
W naszym przykładzie wpływy ze sprzedaży wyniosły 25 000,00 zł. Jeśli porównamy je z analogicznym kwartałem poprzedniego roku to dowiemy się czy wartość naszej sprzedaży spadła czy wzrosła. Takie porównanie będzie dla nas kolejną cenną informacją. Wzrost sprzedaży w tym samym okresie najczęściej potwierdza słuszność podjętych decyzji. Podobnie spadek sprzedaży wymaga refleksji nad jego przyczynami.
Bilans jest źródłem wiedzy o majątku przedsiębiorstwa i pochodzeniu środków, dzięki, którym ten majątek przedsiębiorstwo posiada. Jednak w codziennej pracy zarządzającego przedsiębiorstwem społecznym to rachunek zysków i strat winien być zestawieniem informacji, co najmniej raz na kwartał analizowanym.
Bez chłodnej analizy informacji w nim zawartych decyzje podejmowane są „na czuja” i często zbyt późno by zapobiec problemom finansowym. By trzymać rękę na pulsie i odpowiednio wcześnie zapobiegać problemom warto sporządzać regularnie rachunek zysków i strat.
Jaką formę prawną ma przedsiębiorstwo społeczne, jeśli sporządzając sprawozdanie finansowe opracowało rachunek zysków i strat bardzo podobny do tego, jakim posłużyłem się w tym wpisie?
Osoba, która jako pierwsza poprawnie i wyczerpująco (uzasadnienie) odpowie na to pytanie otrzyma od Waldka Żbika książkę “Spółdzielczość socjalna. Poradnik skrajnie praktyczny“, a ode mnie poradnik pt. “Warianty działalności Podmiotów Ekonomii Społecznej, jako inspiracja dla podejmowania decyzji o ich rozwoju”
Jeśli temat Cię zaciekawił i chciałbyś/chciałabyś podzielić się jakimś komentarzem lub zadać pytanie to pamiętaj, że możesz skorzystać funkcji “dodaj komentarz”.
Do 10 grudnia trwa konkurs dotacyjny w ramach Programu Nowe FIO na rok 2025. W tym wpisie chcemy przyjrzeć się wybranym szczegółom i warunkom tego
Coraz więcej firm decyduje się na utworzenie fundacji. Tego typu inicjatywy pozwalają przedsiębiorstwom nie tylko na wspieranie wartościowych projektów społecznych, ale także na budowanie pozytywnego
Kiedy już wiesz, że chcesz powołać fundację czy też spółkę z o.o. non profit to w głowie pojawia się kolejne pytanie: czy zrobić to samodzielnie,
