Kontakt do nas

Jak zacząć i założyć przedsiębiorstwo społeczne?

Czy firma społeczna to rozwiązanie dla Ciebie?

Dzisiaj przyjrzymy się bliżej kilku uwarunkowaniom oraz czynnikom, które pomogą Ci stwierdzić, czy firma społeczna to rozwiązanie dla Ciebie.

Nagranie live na Facebooku, jeśli wolisz oglądać

W powyższym temacie odbył się live na Facebooku. Jeśli wię wolisz oglądać, to zapraszam. Nagranie zaczyna się po około 1,5 minuty.

Kto najczęściej zakłada firmę społeczną?

O tym już wspominałem w artykule o korzyściach z założenia firmy społecznej. Przypominam, że najczęściej są to:

  • osoby, które chcą stworzyć miejsce pracy dla siebie,
  • przedsiębiorcy, którzy chcą rozwinąć swój biznes, a przy tym stworzyć miejsca pracy dla osób defaworyzowanych,
  • organizacje pozarządowe, które chcą rozpocząć działalność rynkową, a przy tym stworzyć miejsca pracy dla osób defaworyzowanych.

Kilka uwarunkowań, z których warto zdawać sobie sprawę

Po pierwsze, cele firmy społecznej

Wspominałem o tym kilkukrotnie, ale powtórzę jeszcze raz: celem działania firmy społecznej jest tworzenie miejsc pracy dla osób defaworyzowanych. To przekłada się na inne wymagania stawiane przedsiębiorstwom społecznym.

Po drugie, obowiązkowe działania reintegracyjne względem pracowników defaworyzowanych

Warunkiem skutecznego przywrócenia na rynek pracy osób defaworyzowanych jest odpowiednie ich przygotowanie. Nie wystarczy po prostu stworzenie miejsca pracy, dlatego firma społeczna musi zaplanować i realizować działania reintegracyjne. Czasami są to szkolenia zawodowe, czasami staranne wsparcie w miejscu pracy podczas wykonywania czynności zawodowych (zwłaszcza na początku), czasami pomoże tutaj również taka organizacja pracy, by łączyć role zawodowe z innymi. Ważną rolę będzie także odgrywać reintegracja społeczna, czyli np. wspólne wyjścia do kina, czy inne działania mające na celu integrację społeczną.

Wszystkie te działania muszą być dostosowane do potrzeb pracowników, zaś skala tych działań będzie bez wątpienia zależała od możliwości firmy i specyfiki firmy społecznej.

Chciałbym przy tym podkreślić, że te działania nie zawsze będą powodować powstawanie kosztów po stronie firmy społecznej. Możemy tak to zaplanować, by korzystać z istniejących możliwości finansowania zewnętrznego (np. szkolenia finansowane z Bazy Usług Rozwojowych czy Krajowego Funduszu Szkoleniowego).

Musimy jednak pamiętać o tym, że skuteczna reintegracja będzie często warunkiem sukcesu firmy społecznej.

Po trzecie, firma społeczna musi mieć osobowość prawną

Oznacza to, że w obrocie gospodarczym będzie występowała właśnie ta firma, a nie np. jej założyciele. Ma to swoje plusy, bo co do zasady założyciele nie będą ponosili odpowiedzialności za zobowiązania podmiotu (nieco inaczej będzie to wyglądało w przypadku członków zarządu, ale szczegóły zależą też od wybranej formy prawnej). Można więc powiedzieć, że osobowość prawna jest parasolem ochronnym nad założycielami firmy społecznej.

Ma to też jednak swoje minusy. Do najistotniejszych spraw należy zaliczyć:

  • obowiązek prowadzenia pełnej księgowości (najczęściej, bo jest od tego jeden mocno specyficzny wyjątek),
  • trudny i kosztowny proces likwidacji (zwłaszcza w porównaniu do jednoosobowej działalności gospodarczej, gdzie firmę można zamknąć w jeden dzień),
  • obowiązki sprawozdawcze względem Krajowego Rejestru Sądowego (np. konieczność składania sprawozdań finansowych, czy zgłaszania zmian – np. statutu czy w składzie zarządu).

Po czwarte, wymagana skala działalności

W przypadku firmy społecznej minimalna liczba zatrudnionych pracowników to 3 osoby, przy czym mają one pracować co najmniej na ¼ etatu (lub proporcjonalny czas pracy w przypadku umowy zlecenia). Zakładając zatrudnienie na minimalnej pensji daje nam to minimalny budżet wynagrodzeń na poziomie ok. 2 350 zł. W praktyce jednak, zwłaszcza przy korzystaniu z dotacji, ¼ etatu to za mało. Trzeba liczyć się z co najmniej połową etatu lub nawet całymi etatami. A to oznacza, że minimalny budżet wynagrodzeń rośnie nam do ok. 4 650 zł lub ok. 9 300 zł.

Do tego dochodzą inne koszty, np. księgowości, czynszu, zakupu materiałów.

Wszystko to sprawia, że skala przychodów w firmie społecznej powinna być na poziomie co najmniej od ok. 7 tys. zł do kilkunastu tysięcy.

Co musisz mieć, by założyć i prowadzić firmę społeczną?

Firma społeczna to jednak firma, czyli podmiot który prowadzi działalność gospodarczą (są jeszcze inne rozwiązania w stylu np. działalność odpłatna pożytku publicznego, ale mają one marginalne znaczenie w kontekście przedsiębiorstw społecznych). Oznacza to, że musimy mieć co najmniej:

  • pomysł na biznes,
  • ludzi, którzy będą ten pomysł realizować, w tym osoby defaworyzowane,
  • sprzęt / wyposażenie (tutaj oczywiście pomoże nam wsparcie finansowe na start),
  • kontakty / relacje z dostawcami i przyszłymi klientami.

Warto zwrócić uwagę, że firma społeczna konkuruje na rynku ze zwykłymi firmami. Musi być więc w stanie dostarczyć produkt, który będzie atrakcyjny dla klienta. Ostatecznie to klient będzie decydował o sukcesie firmy społecznej. Z drugiej strony – pomysł musi być możliwy do realizacji z udziałem osób defaworyzowanych, bo te osoby mamy aktywizować.

Jeśli chodzi o ludzi, to dużo zależy od tego, kto zakłada firmę społeczną. Czasami inicjatorami są grupy, które po założeniu firmy będą w niej pracować. Czasami jednak inicjator jest jeden i szuka on dopiero osób do pracy. Warto sobie zadać kilka pytań:

  • Czy dysponujesz już odpowiednimi ludźmi, którzy będą w stanie realizować pomysł i są zaliczani do grup defaworyzowanych?
  • Czy masz do nich zaufanie?
  • Czy mają doświadczenie wspólnej pracy?
  • Czy są doświadczeni „w boju”? Czy widziałeś, jak pracują? Czy wykonali co najmniej jedno zadanie, którego efekty możesz ocenić?

Dla kogo firma społeczna nie będzie dobrym rozwiązaniem?

Z uwagi na różne uwarunkowania i cechy firmy społecznej raczej nie będzie ona dobrym rozwiązaniem dla osób, które:

  • mają pomysł, nie daje szans na przychody w odpowiedniej skali (minimum od 7 do kilkunastu tysięcy złotych),
  • chcą zarabiać miesięcznie powyżej 15 tys. zł. (przypominam, że w firmie społecznej obowiązuje limit wynagrodzeń),
  • nie lubią i nie chcą pracować w zespole,
  • nie mają zacięcia społecznego (nawet minimalnego ?) i chcą po prostu zarabiać kasę,
  • potrzebują środków na start na poziomie ponad 500 tys. zł,
  • chcą stworzyć sobie pasywny dochód (czyli w skrócie otrzymywać wynagrodzenie bez pracy).

Czy firma społeczna to coś dla Ciebie?

Podsumowując, poniżej znajdziesz kilka pytań, które mogą Ci pomóc rozstrzygnąć tę kwestię:

  • Czy masz pomysł możliwy do realizacji przez osoby defaworyzowane?
  • Czy produkt będzie atrakcyjny dla klienta? Czy masz sprawdzony rynek? Jakie sygnały z rynku świadczą o jego zainteresowaniu Twoją ofertą?
  • Czy skala działalności będzie taka, by pokryć wszystkie koszty?
  • Czy masz zacięcie społeczne? Czy chcesz realizować cele społeczne poprzez prowadzenie przedsiębiorstwa?

To tyle w temacie podjęcia decyzji, czy firma społeczna to rozwiązanie dla Ciebie. Zachęcam do komentowania wpisu, w razie pytań lub chęci podzielenia się własnym doświadczeniem.

Jestem rewolwerowcem. Zajmuję się wspieraniem firm społecznych. Mój pojedynek w samo południe to walka z przeszkodami na drodze do sprawnego przedsiębiorstwa społecznego. Zamiast broni używam wiedzy prawnej i narzędzi biznesowych. Jeśli chcesz, to dostarczę Ci odpowiednich umiejętności, a potem staniemy ramię w ramię. Co Ty na to?

Zamów bezpłatną konsultację

i porozmawiaj na temat Twojej indywidualnej sytuacji!

Dwóch mężczyzn w garniturach Przedsiębiorstwa Społecznego pozuje do zdjęcia.

Podobne wpisy

W dzisiejszym wpisie chcemy przybliżyć Wam temat strategii. Posłużymy się przykładem pewnego stowarzyszenia. Zdarza się, że bardzo często mamy zaburzony obraz tego czym owa strategia

W dzisiejszym wpisie pragniemy przybliżyć tematykę Programu Nowe Fio, który stanowi kluczowe wsparcie dla inicjatyw obywatelskich w Polsce. Porozmawiamy na temat doświadczeń i praktycznych wskazówek

W tym wpisie chcielibyśmy podzielić się z Wami naszym doświadczeniem w planowaniu rozwoju spółki w oparciu o wsparcie w ramach KPO. Przy tej okazji chcemy

Skip to content